De innerlijke criticus, dat stemmetje van binnen, dat jou beoordeelt, veroordeelt, aanvalt, onderuithaalt of afkeurt. We hebben die stem allemaal, in meer of mindere mate. Een product van onze opvoeding en conditionering. In tijden van onzekerheid zoals in een overgangsfase in je persoonlijke leven of zoals nu in onze samenleving gaat de volumeknop van die stem omhoog.
Wanneer het je belemmert in een voor jou fijn & vervuld leven, dan wordt het tijd om het extra aandacht te geven. En ik weet het, in sommige (spirituele) stromingen lijkt daar een taboe op te liggen onder het mom van ‘wat je aandacht geeft groeit’. Dus dan wil je alleen maar aandacht geven aan wat je wel wilt, toch?
Licht & donker
Wat mij betreft ligt dit een stuk genuanceerder. We leven in een wereld van dualiteit, licht & donker. Ze willen beide gezien en gekend worden. Ga je je alleen maar richten op love & light, dan voelt het donker zich niet gezien en gaat zich op een andere manier manifesteren. Wanneer je ook aandacht geeft aan het donker, het ongewenste, het verdrongen deel van jezelf, zet je het in het licht en kan het transformeren. Niet makkelijk maar het geeft je onwijs veel innerlijke vrijheid en energie. Logisch ook. Want je kunt je voorstellen dat het onbewust wegstoppen van dat wat je niet zo fraai vind aan jezelf nogal wat energie kost.
Overlevingsstrategie
De innerlijke criticus is een overlevingsstrategie. We hebben allemaal ervaringen opgedaan als kind. Ervaringen waarin je je buitengesloten, ondergewaardeerd, niet gezien of gehoord voelde. En dat hoeven geen heftige ervaringen zoals verwaarlozing, mishandeling of misbruik te zijn. Misschien kreeg je vaak kritiek van je ouders of opvoeders, of werd je vergeleken met je broer of zus. Of vergeleek de meester of juf je met anderen in de klas die sneller of verder waren?
Daar ontstaan onze overlevingsstrategieën & mechanismes. Iedereen heeft ze. Of je er nu van bewust bent of niet. Zoals bijvoorbeeld de pleaser, de perfectionist, de rebel en dus ook de innerlijke criticus. Hij of zij beschermt je tegen soortgelijke situaties zoals je die eerder meemaakte. Waarin je pijn ervaarde, je schaamde, vernederd & niets waard voelde. Er onveiligheid of angst was. Op dat moment had je geen andere manier om met deze heftige gevoelens om te gaan. Nam je een onbewust besluit er voor te zorgen dat je dit nooit meer hoeft te voelen.
Zelfafwijzing, kritiek & veroordeling
De innerlijke criticus heeft dus een functie. Toch ontaardt het zich vaak in zelfafwijzing, zelfkritiek en zelfveroordeling. En dat kan een bezield & vrij stromend leven behoorlijk in de weg staan. Uit persoonlijke ervaring & in het werken met honderden klanten weet ik hoe deze stem, dit deel je in het leven kan vastzetten. En gelukkig ook hoe je er vrienden mee kunt worden. Zodat er innerlijke vrijheid & stroming ontstaat.
Stel je staat aan de vooravond van een belangrijke presentatie. Je mag vertellen over iets wat je na aan het hart is, waar je een passie voor hebt & wat belangrijk voor je is. Aan een hele leuke groep mensen. Je denkt aan je presentatie & in plaats van gezonde spanning voel je een alles beklemmende angst opkomen.
Je gaat bij jezelf na wanneer je dit gevoel nog meer had. Plotseling herinner je je die keer dat je een spreekbeurt had, je een black-out kreeg & je klasgenoten je uitlachten…je voelt de angst & schaamte opkomen. Een stemmetje in je hoofd zegt dingen als: ‘je bent gewoon niet goed genoeg’, ‘je kunt helemaal niet presenteren’, ‘je bent een mislukking’.
Je kunt je voorstellen dat deze gedachten en gevoelens je behoorlijk van je pad kunnen brengen. Je weg houden van nieuwe ervaringen. Misschien besluit je zelfs de presentatie uit te stellen of af te lassen. Misschien protesteert je lijf met hoofdpijn, diarree, paniek.
De negatieve stem van je innerlijke criticus overstemt volledig de zachte fluistering van je ziel. Je intuïtie die je ergens naartoe wil bewegen. Naar nieuwe ervaringen die voor jou bedoelt zijn. Naar het leven waar je naar verlangt. Naar gewoon zijn wie je bent.
Positive mindset
Nu kun je natuurlijk proberen te doen alsof het stemmetje van je innerlijke criticus er niet is. Je richten op positieve affirmaties & een soort Tjakka of Tony Robbins mindset van Yes, I can do this op te wekken. Je innerlijke dare devil die ook ergens zit aan te spreken. En soms werkt dit ook wel even. Zeker als de angst niet allesoverheersend is. Dan geef je ondanks je angst toch je presentatie en groeit je zelfvertrouwen door die positieve ervaring.
Tot een volgende situatie of trigger waarin diezelfde gevoelens weer naar boven komen. En het gekwetter weer van vooraf aan start... Dat is tenminste de ervaring van veel van mijn klanten. En misschien herken jij het ook wel.
Wanneer je een lange termijn & duurzame oplossing zoekt dan werkt het beter om je angst juist recht aan te kijken. Om in gesprek te gaan met je innerlijke criticus.
Er zijn verschillende manieren om dit te doen. Zowel met oefeningen als met hypnotherapie of imaginatie technieken. Afhankelijk van jouw persoonlijke situatie zetten we de meest passende interventie in. Wat als je er liever zelf wat dieper naar kijkt? Hieronder vind je een verkorte versie van de stoelen techniek die je heel goed zelf kunt doen. Zeker wanneer je al wat meer zicht hebt op jouw innerlijke wereld. Vaak met verrassend positief resultaat.
Stoelen techniek oefening
De volgende keer wanneer je merkt dat de stem van je innerlijke criticus je in de weg zit, probeer dan deze oefening eens:
- Adem rustig, diep, in en uit voor een paar minuten.
- Pak twee stoelen, krukjes of kussens.
- Ga zitten en spreek met je innerlijke criticus alsof hij tegenover je zit.
- Vraag hem (of haar) waarom hij er nu is. Vraag: ‘Wat wil je van me?’
- Sta op, ga op de plek van de innerlijke criticus zitten en beantwoord de vraag alsof jij zelf nu de innerlijke criticus bent. Dat voelt wellicht wat vreemd maar als je het een kans geeft, merk je dat er een antwoord komt. Het kan zijn dan het een stem is die je nog nooit van jezelf hebt gehoord. Het kan ook zijn dat er nog geen antwoorden komen en je alleen de vraag herhaalt.
Als dit gebeurt, ga dan weer op je eigen stoel of kussen zitten, en vertel je innerlijke criticus: ‘Ik zie je, ik hoor je, wat heb je van me nodig?’
- Neem vervolgens weer plaats op de plek van de innerlijke criticus en beantwoord de vraag nogmaals, met de stem van de criticus. Waarschijnlijk krijg je nu een meer praktisch en vriendelijk antwoord.
- Ga door met dit proces en stuur aan op te willen achterhalen wat jouw criticus weet, waartegen hij je beschermt en jij nog niet eerder in je bewustzijn hebt gebracht. Totdat je iets hoort waarvan je niet wist dat je dit wist. Daar zit de magie.
- Kijk vervolgens of je samen met je innerlijke criticus een eerste kleine stap kunt formuleren om dit in je leven toe te passen.
Het kan soms even duren voordat je dit onder de knie hebt, blijf nieuwsgierig & open naar wat je ervaart. Soms is dat in de vorm van een aha moment of een fysieke ontlading. Soms lijkt er op het moment niet veel te gebeuren maar komt er later zo’n moment van inzicht.
Is het nu nog lastig om deze oefening zelf te doen? Komt er iets naar boven waar je samen naar wilt kijken? Wil je liever met begeleiding werken aan het verzachten van je innerlijke criticus? Plan dan een gratis korte SoulCheck in, dan kijken we samen wat voor jou nu nodig & passend is.
Heb je hem gedaan en wil je je ervaring delen? Stuur me een berichtje. Vind ik leuk & je krijgt altijd een persoonlijk antwoord.